استفاده از تکنیکهای پردازش تصاویر در تخمین گرانروی مایعات (مطالعه موردی: شیره خرما)

دانش رئولوژی کاربرد های فراوانی در زمینه های مختلف صنایع غذایی مانند ارزیابی فرآیند، مقبولیت فرآورده و خرید و فروش دارد. رفتار سیالات طی فرآوری در اثر تغییر شدید در قوام و ترکیب ماده به علت انجام عملیاتی مانند مخلوط کردن، حرارت دادن، سرد کردن و ... تغییر می نماید. در این راستا گرانروی یک عامل مهم برای ارزیابی کیفیت در اغلب مواد است. برای اندازه گیری گرانروی از دستگاه های لزجت سنج استفاده می شود که به طور مستقیم و حسی در تماس با مواد هستند. کار کردن با این دستگاه ها زمان بر، پر هزینه، تحت تاثیر عوامل انسانی و در مواردی نیازمند کالیبره سازی دوره ای می باشد. در تحقیق حاضر سعی شده است با استفاده از تکنیک های پردازش تصویر گرانروی سیالات به صورت بلادرنگ تعیین شود. با توجه تولید صنعتی شیره خرما و با نگاه صنعتی به این پژوهش از شیره خرما به عنوان ماده مورد آزمایش استفاده شد. ابتدا بوسیله یک دستگاه اندازه گیری متداول مقادیر گرانروی شیره خرما در 5 سطح دما و در 6 سطح غلظت اندازه گیری شد و رفتار حاکم بر شیره مورد بررسی قرار گرفت. با مطالعات انجام شده مشخص شد که رفتار شیره خرما با قانون توان قابل بیان است و می توان پارامتر های این معادله را تعیین کرد. اما از شکل ریزش شیره خرما در دما و غلظت های یاد شده عکس برداری شد و با استفاده از ویژگی هایی استخراج شده از عکس های مذکور و با به کار گیری شبکه های عصبی، پارامتر های قانون توان تعیین گردیدند. در نهایت نتایج بدست آمده نشان داد که به وسیله تکنیک های پردازش تصویر گرانروی شیره خرما و همچنین گرانروی سیالاتی که رفتار های مشابه شیره خرما دارند را می توان بصورت بلادرنگ و با دقت بالا تعیین کرد.